درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (اکت/ ACT) صرفاً مجموعهای از تکنیکها نیست، بلکه یک مدل مفهومی منسجم برای فهم رنج روانشناختی و مداخله بالینی است. درمانگرانی که با پیچیدگیهای بالینی، همابتلاییها و شکستهای مکرر مداخلات کنترلی مواجهاند، ACT اغلب نه بهعنوان «جایگزین»، بلکه بهعنوان بازسازماندهنده نگاه درمانی وارد کار بالینی میشود.
نگارنده: دکتر پیمان دوستی
از همین رو، پرسش اصلی در آموزش ACT برای درمانگران این نیست که «ACT چیست؟» بلکه این است که چگونه میتوان این مدل را بهگونهای آموزش داد که به عمل بالینی منتقل شود؟
ACT صرفاً مجموعهای از مهارتها نیست
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (اکت/ ACT)، درمانگر با شش فرآیند مجزا روبهرو نیست، بلکه با یک هدف مرکزی سروکار دارد: افزایش انعطافپذیری روانشناختی در بافت زندگی مراجع. این نگاه فرآیندی و بافتاری، آموزش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (اکت/ ACT) را ذاتاً متفاوت از رویکردهای تکنیکمحور میکند.
چرا آموزش/ کارگاه مجازی ACT برای درمانگران مناسب است؟
برخلاف برخی رویکردهای ساختارمندِ پروتکلی، ACT وابستگی کمتری به ترتیب خطی جلسات دارد و بیشتر بر درونیسازی مفاهیم تکیه میکند. آموزش مجازی، بهویژه در قالب غیرهمزمان یعنی مشاهده ویدیو کارگاه، چند مزیت کلیدی برای درمانگران فراهم میکند:
- امکان توقف، بازبینی و تأمل روی مفاهیم پیچیده
- فرصت بازگشت به محتوا همزمان با تجربه بالینی واقعی
- کاهش فشار «فهم سریع» در کارگاههای فشرده حضوری
- همراستایی بیشتر با فرآیند تدریجی شکلگیری هویت ACT-محور درمانگر
در عمل، بسیاری از درمانگران گزارش میکنند که برخی مفاهیم محوری ACT مانند گسلش یا کار با ارزشها، در فضای آموزش مجازی فرصت عمیقتری برای هضم پیدا میکنند.
ملاحظات بالینی در آموزش/ کارگاه آفلاین ACT
بدیهی است که آموزش مجازی جایگزین سوپرویژن یا تجربه درمانی زنده نیست. با این حال، اگر آموزش بهدرستی طراحی شود، میتواند:
- پایه مفهومی درمانگر را تقویت کند
- زبان مشترک ACT را تثبیت کند
- درمانگر را برای ورود مؤثرتر به سوپرویژن آماده سازد
نکته کلیدی، طراحی آموزش با نگاه درمانگرمحور است، نه صرفاً انتقال محتوا.
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (اکت/ ACT) بهعنوان یک مدل درمانی، نیازمند آموزشی است که فرصت درنگ، بازاندیشی و پیوند با تجربه بالینی را فراهم کند. آموزش مجازی و مشاهده ویدیوهای دوره، اگر با درک درست از ماهیت این رویکرد طراحی شود، نهتنها کیفیت یادگیری را کاهش نمیدهد، بلکه در بسیاری موارد آن را عمیقتر میکند.
آموزشهای تخصصی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (اکت/ ACT) در این سامانه با تمرکز بر نیازهای درمانگران و با هدف انتقال مدل به عمل بالینی طراحی شدهاند، نه صرفاً آموزش مفاهیم نظری.