نوروفیدبک چیست؟
نوروفیدبک یا بیوفیدبک EEG یک روش درمانی پیشرفته و غیردارویی است که به شما کمک میکند امواج مغزی خود را مشاهده کرده و بر اساس بازخوردهایی که دریافت می کنید الگوهای ناکارامد را اصلاح کنید.
گردآوری و ترجمه : دنیا نهضت – روانشناس
خلاصه مقاله : EEG Neurofeedback for Anxiety Disorders and Post-Traumatic Stress Disorders: A Blueprint for a Promising Brain-Based Therapy
در این روش، حسگرهای الکتروانسفالوگرافی روی پوست سر نصب میشوند و فعالیتهای الکتریکی مغز را اندازهگیری میکنند. تصور کنید در حالی که بازی کامپیوتری انجام میدهید یا فیلمی تماشا میکنید، مغزتان در حال یادگیری کنترل واکنشهای خود است!
چرا نوروفیدبک برای اضطراب موثر است؟
اضطراب و اختلال استرس پس از سانحه با اختلال در محورهای استرس عصبی و مدارهای برانگیختگی مغز همراه است . به زبان ساده، وقتی دچار اضطراب یا PTSD میشوید، مغز شما در حالت “آلارم” دائمی قرار میگیرد.
نوروفیدبک با استفاده از ظرفیت انعطافپذیری ذاتی مغز، به آن کمک میکند خود را دوباره آموزش دهد و بهینه عمل کند این روش به ویژه برای افرادی که سطوح بالایی از اضطراب را تجربه میکنند و ممکن است به درمانهای دیگر پاسخ ندهند، مفید است.
الگوهای مغزی شامل امواج آلفا که با آرامش و تمرکز مرتبط است، امواج بتا که با تمرکز و فعالیت ذهنی ارتباط دارد، و امواج تتا که با خواب و خلاقیت مرتبط است. نوروفیدبک به مغز شما میآموزد که این امواج را به شکل مطلوب تنظیم کند.
شواهد علمی اثربخشی
شرکتکنندگان دورههای با اضطراب متعادل را طی پیگیری ۲۶ ماهه گزارش کردند. در یک مطالعه چندمرکزی و بینالمللی، ۶۶.۷ درصد از شرکتکنندگان کاهش بالینی معنادار در علائم PTSD را نشان دادند.
تغییراتی به سمت عادیسازی شبکههای مغزی پس از نوروفیدبک مشاهده شد که با کاهش شدت PTSD همبستگی داشت. این یعنی نوروفیدبک واقعاً ساختار و عملکرد مغز را تغییر میدهد.
چگونه یک جلسه نوروفیدبک برگزار میشود؟
هر جلسه نوروفیدبک تراپی حدود ۴۵ تا ۶۰ دقیقه طول میکشد که ۱۵ الی ۳۰ دقیقه برای قراردادن و تنظیم حسگرها و آموزش مغز حدود ۳۰ دقیقه طول میکشد.
در طول جلسه، الکترودهای کوچک روی پوست سر نصب میشوند و فعالیت الکتریکی مغز به صورت زنده ثبت میشود. سپس از طریق بازی، فیلم یا صدا بازخورد دریافت میکنید و مغز شما یاد میگیرد الگوهای مطلوب را تقویت کند.
این روش غیرتهاجمی است و درد ندارد و به مردم کمک میکند یاد بگیرند فعالیت مغز را خودکنترلی کنند تا واضحتر فکر کنند، پاسخهای احساسی را متعادل کنند و رفتارهای محرکشده مانند اجتناب، اضطراب یا وحشت را کنترل کنند .
مزایای نوروفیدبک
بدون دارو: نیازی به مصرف داروهای آرامبخش یا ضدافسردگی نیست
بدون عوارض جانبی: روشی ایمن و غیرتهاجمی
اثرات ماندگار: تغییرات در الگوهای مغزی پایدار هستند
قابل ترکیب: میتوان همزمان با رواندرمانی استفاده کرد
شخصیسازیشده: برنامه درمانی بر اساس نیاز خاص هر فرد تنظیم میشود
نوروفیدبک یک روش درمانی امیدوارکننده برای اضطراب و PTSD است که بر اساس توانایی مغز در تغییر و سازگاری عمل میکند. اگر به اضطراب یا PTSD مبتلا هستید، حتماً با روانپزشک یا روانشناس خود در مورد امکان استفاده از نوروفیدبک به عنوان بخشی از برنامه درمانیتان مشورت کنید.