اختلال نقص توجه-بیشفعالی یا ADHD یکی از شایعترین اختلالات عصبی-رشدی در کودکان است که میتواند تمرکز، رفتار و کیفیت خواب آنها را تحت تأثیر قرار دهد. شیوع ADHD در جهان حدود ۵ درصد و در ایران بین کودکان ۷ تا ۱۲ سال حدود ۶ تا ۱۲ درصد گزارش شده است. این اختلال میتواند با اضطراب، مشکلات حرکتی و اختلالات خواب همزمان همراه باشد، بنابراین نیاز به روشهای درمانی مؤثر و غیرتهاجمی دارد.
گردآوری : دنیا نهضت – روانشناس
خلاصه مقاله : بررسی اثربخشی برنامه ترکیبی نوروفیدبک و فعالیت بدنی بر عملکرد حرکتی، اضطراب و خواب کودکان بیشفعال
نوروفیدبک: تقویت تمرکز و کاهش اضطراب
نوروفیدبک یکی از روشهای درمانی غیرتهاجمی برای کودکان مبتلا به ADHD است که به تنظیم فعالیت امواج مغزی کمک میکند. با استفاده از حسگرهایی که به سر کودک متصل میشوند، کودک میآموزد امواج نابهنجار مغزی خود را به امواج بهنجار تبدیل کند. این روش نه تنها تمرکز و توجه کودک را بهبود میبخشد، بلکه اضطراب، عملکرد حرکتی و کیفیت خواب را نیز افزایش میدهد. مطالعات نشان دادهاند جلسات نوروفیدبک باعث افزایش تواناییهای شناختی و کاهش علائم بالینی ADHD میشوند.
فعالیت بدنی: افزایش سلامت مغز و روان
ورزش و فعالیت بدنی تأثیر زیادی بر مغز و سلامت روان کودکان دارد. فعالیت بدنی جریان خون مغزی را افزایش داده و باعث رهاسازی انتقالدهندههای عصبی مانند سروتونین، دوپامین و فاکتور نوروتروفیک میشود. این تغییرات فیزیولوژیکی میتواند اضطراب را کاهش دهد، مهارتهای حرکتی کودک را تقویت کند و کیفیت خواب او را بهبود بخشد. علاوه بر این، افزایش مهارتهای حرکتی به کودکان کمک میکند احساس شایستگی و کفایت بیشتری در بازی، مدرسه و فعالیتهای روزمره داشته باشند و رفتارهای پرخاشگرانه کاهش یابد.
اثر ترکیبی نوروفیدبک و فعالیت بدنی
تحقیقات جدید نشان میدهد که ترکیب نوروفیدبک و برنامههای تمرینی بدنی اثر قابل توجهی در بهبود علائم ADHD دارد. جلسات ترکیبی باعث میشوند اثرات مثبت هر روش بر دیگری تقویت شود: نوروفیدبک تمرکز و توجه را ارتقا میدهد و اضطراب را کاهش میدهد، در حالی که فعالیت بدنی سیستم عصبی را تحریک میکند و اثرات مثبت نوروفیدبک را تثبیت میکند.
این روش ترکیبی نه تنها جذاب و متنوع است، بلکه از خستگی کودک جلوگیری کرده و بهبود مهارتهای روزمره و سلامت روانی را تسریع میکند. کودکان با استفاده از این برنامهها توانایی مقابله با چالشهای تحصیلی و اجتماعی را بهتر پیدا میکنند و به آرامش و اعتماد به نفس بیشتری دست مییابند.
اختلال نقص توجه-بیشفعالی با نابهنجاری امواج مغزی، اضطراب، مشکلات حرکتی و اختلالات خواب همراه است. تمرینات نوروفیدبک و فعالیت بدنی میتوانند به تنظیم امواج مغزی، بهبود تمرکز و توجه، کاهش اضطراب و ارتقای مهارتهای حرکتی و کیفیت خواب کودکان کمک کنند. ترکیب این دو روش به عنوان یک برنامه درمانی مؤثر و جذاب، راهکاری مناسب برای حمایت از سلامت روان و جسم کودکان مبتلا به ADHD است.