تحریک جریان مستقیم فراجمجمهای (tDCS) یکی از انواع روش های تحریک الکتریکی مغز( TES) است که جریان الکتریکی ضعیفی را به پوست سر منتقل میکند. معمولاً جریان ثابتی بین ۱ تا ۲ میلیآمپر اعمال میشود. tDCS با اعمال جریان مثبت (آندی) یا جریان منفی (کاتدی) از طریق الکترودها به یک ناحیه از سر کار میکند. در tDCS تغییرات فوری و پایدار در عملکرد مغز ایجاد می شود. موقعیت الکترودهای آند و کاتد روی سر برای تنظیم نحوه جریان یافتن جریان به مناطق خاص مغز استفاده میشود.

گردآودری: دنیا نهضت- روانشناس
اساس مداخله تحریک جریان مستقیم فراجمجمهای (tDCS) در مغز چیست ؟
جریان منتقل شده به مغز توسط tDCS به اندازه کافی قوی نیست که پتانسیل عمل را در یک نورون ایجاد کند. در عوض، آستانه الگوی نورونهای فعال را تغییر میدهد. انگار مغز به طور فعال سعی در انجام یا یادگیری چیزی دارد و tDCS برای تقویت این فعالیت، به کار میرود. در سطح سلولی، tDCS با تقویت انتقال سیناپسی بین نورونها، با افزایش انعطافپذیری سیناپسی که به نوبه خود، اساس سلولی یادگیری است، زمان شلیک نورونی را تغییر میدهد. tDCS اغلب با آموزش ترکیب میشود. آموزش به خودی خود باعث یادگیری (انعطافپذیری سیناپسی) میشود و tDCS همزمان این اثرات را تقویت میکند (انعطافپذیری سیناپسی را افزایش میدهد).
کاربردهای بالینی تحریک الکتریکی جریان مستقیم( tDCS ) چیست ؟
افسردگی، آفازی، اعتیاد، درد مزمن، میگرن، فیبرومیالژیا، توجه، توانبخشی حرکتی و …
tDCS همچنین برای کاربردهای غیرپزشکی سلامت، به عنوان مثال برای یادگیری تسریعشده، تمرکز، آرامش، ارتقا عملکرد حرکتی و شناختی استفاده می شود.
روند یک جلسه درمانی از tDCS به چه شکل است؟
- فرایند آمادهسازی بیمار: در ابتدا، بیمار به یک محیط آرام راهنمایی شده و بر صندلی راحتی می نشیند. سپس، نقاطی از پوست سر بیمار که طبق پروتکل باید مورد مداخله قرار گیرد به خوبی تمیز میشود تا الکترودها با کمترین میزان مقاومت به پوست سر بچسبند و جریان الکتریکی به بهترین نحو از پوست سر عبور کند.
- چسباندن الکترودها به نقاط مورد نظر طبق پروتکل درمانی: محل اتصال الکترودها بسته به نوع تحریک الکتریکی مغز و هدف درمان متفاوت است. برای مثال، در تحریک الکتریکی مستقیم مغز (tDCS)، کاتد و آنود معمولاً بر نواحی پیشانی و پشت سر متصل می شود.
- تنظیم دستگاه: میزان شدت و فرکانسجریان الکتریکی از روی دستگاه تنظیم می شود که این جریان معمولاً بین ۱ تا ۲ میلیآمپر است و مدت زمان جلسه معمولاً نباید بیشتر از ۲۰ تا نهایتا ۳۰ دقیقه شود.
- آغاز روند تحریک مغز: جریان الکتریکی به آهستگی شروع میشود و ممکن است با حس سوزش و یا خارش در محل اتصال الکترود ها همراه باشد که معمولا به مرور کاهش می یابد.
- اتمام جلسه: بعد از پایان یافتن زمان داده شده به دستگاه، جریان الکتریکی قطع میشود و درمانگر الکترودها را از پوست سر مراجع بر خواهد داشت.
- پیگیری و ارزیابی: بعد از جلسه tDCS ، پزشک یا درمانگر به ارزیابی وضعیت فرد می پردازند و تاثیرات جلسه Tdcs را بررسی میکنند.




